Een van de vele voordelen van wonen aan de grens is dat je net zo makkelijk musea en kunstruimtes in Duitsland bezoekt als in Nederland. Een grote overzichtstentoonstelling van Richter in Essen, praktisch de hele collectie van het K20 in Düsseldorf of het media art festival in Osnabrück zijn stuk voor stuk geweldige ervaringen en liggen binnen handbereik. Op die manier zag ik een paar jaar geleden een expositie van David Reed in Krefeld.

Niet eerder toonde hij zijn werk op zo’n korte rijafstand van waar ik woon, en de kans om het te zien en te beleven greep ik uiteraard aan. Zijn authentieke manier van verfbehandeling -de grote gebaren met verdunde verf in lagen over elkaar heen getrokken-, de kleurstellingen op het doek, zijn ideeën over schilderkunst en manier waarop hij erover praat, het heeft een enorme aantrekkingskracht op me.

               Van David Reed leerde ik het principe bedroom paintings, slaapkamer-schilderijen. In een notendop verwijst dit idee naar een installatie waarin Reed clips van Hitchcocks Vertigo bewerkte door zijn eigen schilderijen te monteren in de slaapkamer van de twee hoofdpersonen. Reed bouwde een set, een decor als het ware, waar een replica van het bed stond, een televisie waarop de bewerkte film in een loop werd afgespeeld en waar de twee schilderijen boven het hoofdeinde van het bed hingen. Een in en naar elkaar verwijzende installatie, perfect passend bij het idee van het duizelende Vertigo en het psychologische spel dat er wordt gespeeld in de film. Maar meer dan referentie en herkenning had Reed met dit werk een andere bedoeling; hij pleit ervoor om in plaats van een schilderij te bekijken volgens bepaalde galerie conventies, het voor te stellen als iets waarmee je intiem kunt samenleven. 

Met andere woorden, in plaats van een kunstwerk te zien binnen een museum context, statisch en in een ruimte omringd door andere kunstwerken waar je het schilderij als het ware moet delen met andere bezoekers, kan je een kunstwerk ook zien als iets waarmee je een persoonlijke, in die zin intieme relatie aan gaat binnen de muren van je eigen huis. Daar zie en beleef je het in je eigen omgeving, tussen de meubels die je met zorg hebt uitgekozen en bij elkaar gebracht op een manier die bij jou past. Je ziet het in het voorbijgaan en op momenten dan je je wat slechter voelt dan andere dagen, ook dát is intiem.  

               Een slaapkamer-kunstwerk is een kunstwerk dat je voor jezelf houdt, voor je eigen interesse en ervaring. Liggend in bed neem je alle tijd om er naar te kijken, het uit te pluizen, het te laten spreken. Eigenlijk maakt het niet zo heel veel uit of het daadwerkelijk in de slaapkamer hangt of de woonkamer, de hal of de keuken. Elke ruimte heeft zo z’n eigen functie -in de woonkamer kunnen alle huisgenoten meegenieten en kan je je gedachtes erover delen, in de hal zet je een stempel op de sfeer waarmee je gasten binnen komen en kan je ze zelfs imponeren met je smaak-, maar hoe dan ook geldt dat je overal in je huis een speciale, persoonlijke band met dat ene kunstwerk opbouwt.

               De expositie in Krefeld was prachtig en het was jammer dat ik niet langer kon blijven kijken. Maar tegelijkertijd bedacht ik me dat juist deze kunstenaar me leerde dat er naast de waardevolle en inspirerende ervaringen in de musea, een andere situatie bestaat die je kunstbeleving een flinke boost kan geven; de momenten waarin je vanuit je bed, vanaf je bank, op je sloffen of tijdens het avondeten, alleen bent met de kunstwerken aan je eigen muur. 


Verschenen in Kunst & Cultuur Twente: “Concordia in Enschede verkoopt de kunstwerken uit de kunstuitleencollectie. Nu de kunstuitleenfunctie stopt, zoeken de werken een nieuwe, vaste verblijfplaats bij een enthousiaste eigenaar die het werk weet te waarderen. Een schilderij of ander beeldend werk is meer dan alleen mooie decoratie boven de bank. Petra Boonstra, curator beeldende kunst bij Concordia, biedt je hierop een andere kijk".